Kütlenin Korunumu Kanunu Nedir? Antoine Lavoisier Kimdir?

Kütlenin Korunumu Kanunu Nedir? (Lavezya Kanunu) Antoine Lavoisier nasıl bir deney yaptı?
Kimya biliminde yapılan çalışmaların deneysel olduğu kadar sayısal olarak da ispatlanması önemlidir. Hassas terazilerin olmadığı dönemlerde bilim insanları çalışmalarını ispatlamakta zorlanıyordu. Antoine Lavoisier, yaşadığı dönemin tüm zorluklarına rağmen azimli çalışmaları neticesinde kimya bilimine çok değerli katkılar sunmuştur.

Antoine Lavoisier, ağzı kapalı kapta gerçekleştirdiği kimyasal tepkimelerin öncesi ve sonrasında yaptığı hassas ölçümlerle hep aynı sonucu alıyor ve kütlenin değişmediğini gözlemliyordu. Antoine Lavoisier’ın yaptığı bu çalışmalar sonucunda kütlenin korunumu kanunu ortaya çıkmış ve kimya biliminin gelişimi için çok önemli bir adım atmış oldu.

Kimyasal tepkimelerde tepkimeden önceki maddelerin (girenler) kütleleri toplamı, tepkimeden sonraki (ürünlerin) kütlelerinin toplamına eşittir.

Örneğin;

Kapalı bir kapta 100 gram CaCO3 (kalsiyum karbonat) ısıtılırsa,  56 gram CaO ve 44 gram CO2 ye parçalanır.

56g (CaO) + 44g (CO2) = 100g olduğunu kolaylıkla görebilirsiniz. Bu da başlangıçtaki 100g CaCO3’ün kütlesine eşittir. Bu şekilde kütlenin korunumu görülebilir.

Peki neden bu deney kapalı bir kapta yapılmalıdır?

Bunun cevabını verebilmek için maddelerin fiziksel hallerine bakmak gerekir.

Başlangıçtaki CaCO3 katı,
Oluşan CaO katı, fakat CO2 bir gazdır.

Eğer bu deney kapalı bir kapta yapılmasaydı, oluşan CO2 gazı atmosfere karışacak ve kütlenin korunumu görülmeyecekti.

Örnek1: Kapalı bir kapta 100g CaCO3 katısı bir süre ısıtıldığında katının yarısı bozunuyor ve 28g CaO oluşuyor. Buna göre kaç g CO2 oluşmuştur?

Çözüm: Kimyasal bir tepkimede kütlenin korunumu kanunu sağlanmalıdır. Buna göre;

100g maddenin yarısı bozunmuş ise 50 gram madde tepkimeye girmiş demektir. Biz tepkimeye giren kısımla ilgileneceğiz.

(Tepkimeye giren kütle) = (Oluşanların kütlesi) olmalıdır.

50   =    28    +  X (CO2’nin kütlesine X dedik)

X=22 g olarak bulunur.

Kütlenin Korunumu Deneyi Nasıl Yapılır? Demir Sülfür (FeS) Eldesi

Deneyin Adı: Demir Sülfür (FeS) Eldesi ile Kütlenin Korunumu’nun İncelenmesi

Deneyin Amacı: Kimyasal tepkimelerde Kütlenin Korunumu incelenmesi.

Kullanılacak Araç ve Gereçler:
Demir tozu
Kükürt tozu
Deney tüpü (3 adet)
Terazi
Süzgeç kağıdı
Spatül
Baget
Tüp maşası
Balon
Kibrit
Bünzen beki veya ispirto ocağı

Deneyin Yapılışı:

1. Terazide 14 gram demir tozu ve 8 gram kükürt tozu tartınız.
2. Beherin ve saat camının darasını alınız.
3. Demir ve kükürt tozlarını behere koyunuz.
4. Saat camıyla beherin üzerini, beherle saat camı arasında boşluk kalmayacak şekilde kapatınız.
5. Beherdeki karışımı ispirto ocağını kullanarak ısıtınız.
6. Tepkime bittikten sonra kabın soğumasını bekleyiniz.
7. Tepkimenin gerçekleştiği kabı tartınız.

Değerlendirme:

1. Tepkime öncesi ve sonrasında aldığınız tartımlarda kütle nasıl değişti?
2. Tepkime kabında nasıl bir değişim gözlemlediniz?

KÜTLENİN KORUNUYOR OLMASI ATOMLARIN DA KORUNUYOR OLMASINI GEREKTİRMEZ Mİ?

Elbette! Kütlenin korunuyor olması atomların da korunuyor olmasını gerektirir. Tıpkı bir lego ile oyunyor gibi düşünmeliyiz. Örneğin;  elimizdeki tüm legoları kullanarak bir ev yapmıştık. Bunu yıktık ve aynı legolar ile iki küçük araba yaptık. Legoların kütlesi değişmediği gibi logo taneleri de aynı, sadece yerleri, şekli değişti ve bambaşka nesneler yaptık. Kütle aynı kütle, legolar aynı lego…

(Kimyasal tepkimelerde hesaplamalar konusuna göz attınız mı?)